Հայերի ցեղասպանությունը սկսվեց 1915 թվականին, երբ Օսմանյան կայսրության իշխանությունները որոշեցին, որ հայերը, որոնք բնակվում էին կայսրության տարբեր մասերում, ներկայացնում են վտանգ քաղաքական և ռազմական առումով:
Սպանդ և տեղահանություն
Ապրիլ 24, 1915 – Երևանի մեջ քաղաքում բռնաճնշումների առաջին քայլը սկսվեց, երբ թուրքական իշխանությունները ձերբակալեցին ու սպանեցին հայ համայնքի բազմաթիվ առաջնորդների: Այս օրը համարվում է հայերի ցեղասպանության սկիզբ:
Անկախության պայքար
Հայերը, ովքեր գտնվում էին ռազմաճակատում, անցնում էին տեղահանման գործընթացի՝ դեպի Սիրիայի և Իրաքի անապատներ: Այնտեղ նրանց համար ստեղծվում էին ողբերգական պայմաններ, և շատերը մահանում էին հացադուլից, հիվանդություններից կամ սպանությունների արդյունքում:
Ցեղասպանության մասերը
1. Սպանություն – Զանգվածային սպանդներ տեղի ունեցան տարբեր շրջաններում, մասնավորապես Էրզրում, Վան և Արտվին: Հայ բնակչությունը ենթարկվեց կոտորածի, և բազմաթիվ գյուղեր ու քաղաքներ ոչնչացվեցին:
2. Տեղահանություն – Հայերին ստիպված էին ենթարկվել զանգվածային տեղահանությունների, ինչը բերեց բազմաթիվ մարդկային կորուստների:
3. Մշակութային ոչնչացում – Հայկական եկեղեցիները, դպրոցները և մշակութային օբյեկտները նպատակաուղղված կերպով փլուզվեցին կամ չնչինացվեցին:
Միջազգային արձագանքը
Այն ժամանակ չնայած միջազգային հանրության որոշ արձագանքներին, այնուամենայնիվ, շատ երկրների կողմից չկատարվեց որևէ արդյունավետ միջամտություն: Ցեղասպանության փաստերը բացահայտվեցին ավելի ուշ, և տարբեր երկրներ սկսեցին ճանաչել այն որպես ցեղասպանություն:
Հիշատակ
Հայերի ցեղասպանության հիշատակը պահպանվում է մի շարք միջոցառումներով, հատկապես ապրիլի 24-ին, երբ մարդիկ այցելում են Երեւանի «Հերոսների պանթեոն», որտեղ գտնվում են ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված հուշակոթողը:
Այս պատմությունը կարևոր է ոչ միայն հայերի, այլ նաև մարդկության համար, որպեսզի հիշենք անցյալի սխալները և խուսափենք նմանատիպ ողբերգություններից ապագայում: